NGHI THỨC RƯỚC DÂU, NHẬP GIA,
LỄ GIA TIÊN CÔNG GIÁO
Phần
1:
Trang trí
bàn thờ
Đa số
các gia đình Công giáo
không có bàn thờ tổ tiên, nhưng trong nghi thức rước dâu và lễ gia tiên của
chúng ta lại có phần nghi thức kính nhớ ông bà tổ tiên, có phần lên đèn, thắp
hương lạy tổ tiên ông bà theo tục cổ truyền, vì vậy chúng ta phải lập thêm 1
bàn thờ phía dưới bàn thờ Chúa để tưởng nhớ tổ tiên ông bà và cũng là bàn thờ
tơ hồng, bàn thờ này đơn sơ thôi, có 1 bình hoa, 1 đĩa quả, bộ lư, cặp đèn Long
Phụng (nhà trai thì cắm sẳn đèn trên bàn thờ còn nhà gái thì để không, vì cặp
đèn này sẻ do nhà trai đem qua) 3 nén hương lớn để sẳn trên bàn thờ. Bàn thờ
Chúa thì chúng ta trang hoàng thêm cho lộng lẫy, có 1 bình hoa tươi (không để
trái cây trên bàn thờ Chúa). Nếu cần thiết cho thêm hàng chữ ”Thiên Chúa là
tình yêu” hoặc ”Sự gì Thiên Chúa đã kết hợp loài người không được phân ly”, bàn
thờ tổ tiên này cả nhà trai và nhà gái đều lập và tương đối giống nhau. Các mâm
quả và hoa cầm tay thì theo như nghi thức cổ truyền.
Phần 2:
Lễ rước
dâu (Xuất giá) tại nhà gái
Đoàn
rước dâu của họ nhà trai đến ngoài cổng nhà gái thì người trưởng tộc hoặc đại
diện họ nhà trai đi cùng chú rễ phụ, chú rễ phụ này cầm theo khay rượu trầu vào
gặp trưởng tộc nhà gái để xin vào tiến hành lễ rước dâu, trưởng tộc nhà trai
mời trưởng tộc nhà gái uống 1 chung rượu và miếng trầu. sau khi được nhà gái
chấp thuận vị trưởng tộc nhà trai trở ra đi cùng đoàn nhà trai vào, trưởng tộc
cùng cha mẹ chú rễ và chú rễ vào trước, mâm quả của họ nhà trai được trao cho
nhà gái và đoàn người rước dâu cùng vào. Tất cả mâm quả đều đặt trước bàn thờ
Chúa và tổ tiên.
Nhà
trai ngỏ lời và giới thiệu sính lễ:
Trưởng tộc nhà trai nói: ”Kính
thưa quý ông bà và quý họ nhà gái, nhờ ơn Chúa và sự sắp đặt của gia đình, hai cháu
…. Và ….. đã nên vợ chồng.
Qua mối dây liên kết thánh thiện này, hai gia đình
và hai họ chúng ta cũng được gần gũi liên hệ mật thiết với nhau. Hôm nay chúng
tôi, họ nhà trai xin đưa sính lễ đến chào mừng và cám ơn gia đình cũng như quý
họ”.
Nhà gái đáp lời: ”Kính
thưa quý ông bà và quý họ nhà trai. Chúng tôi thành thật cám ơn họ nhà trai đã
có lòng thương đến con gái chúng tôi và trao tặng sính lễ, chúng tôi rất hân hạnh
và xin đón nhận”.
Trưởng
tộc nhà trai giới thiệu đoàn rước dâu nhà trai và trưởng tộc nhà gái giới thiệu
thành phần gia đình họ nhà gái trong buổi lễ.
Cha
hoặc mẹ chú rể mở mâm quả, nhớ mở mâm có chiếc áo dài để nhà gái đưa vào trong
cho cô dâu mặc trước khi ra mắt gia đình đàng trai, cặp đèn để cho họ nhà gái
chuẩn bị lên đèn, mở hết sính lễ, trừ mâm trầu cau (để chú rễ và cô dâu mở).
Trong khi cô dâu thay áo dài và trang điểm, gia đình 2 họ dùng tiệc trà và trò
chuyện. Sau khi cô dâu mặc áo dài xong, nhà gái xin phép cho cô dâu ra mắt.
Mẹ
chú rễ tặng trang sức cho cô dâu, (đến phần này theo nghi thức cổ truyền là cô
dâu chú rễ đeo nhẫn cho nhau, nhưng người công giáo chúng ta không làm và nghi
thức này sẽ được tiến hành trong nhà thờ) cô dâu và chú rể đốt 2 cây nến cháy
đều 1 lúc (nên nhớ 2 cây nến này là nến long phụng đốt rồi cắm trên bàn thờ tổ
tiên tơ hồng, còn nến trên bàn thờ Chúa phải thắp bằng đèn trắng thường và đốt
trước buổi lễ).
*
Kinh nguyện tạ ơn thiên chúa:
Vị
trưởng tộc nhà gái hoặc đại diện gia tộc đứng phía trước quay ngang giữa bàn
thờ và cộng đoàn để chủ sự lễ nghi.
Chủ sự: Nhân
danh cha và con và thánh thần.
Cộng
đoàn: Amen.
Chủ sự: Cầu
xin Chúa Thánh thần.
Sau đó nói ít lời như sau: Kính
thưa quý vị bên họ nhà trai. Hôm nay gia tộc chúng tôi có con gái tới tuổi
trưởng thành đi lập gia đình, con cháu chúng tôi đã được bên họ đàng trai
thương nhận về làm dâu con. Giờ đây trước lúc cháu từ biệt gia đình, bắt đầu
cuộc sống mới, chúng tôi xin quý vị và bà con xa gần hiệp cùng chúng tôi,
dâng lời cầu nguyện cho đôi trẻ được nên vợ chồng hòa hợp hạnh
phúc.
Chủ sự nói tiếp: Lạy
Chúa là gia chủ chúng con, hôm nay là ngày trọng đại của gia đình này, một
người con trong gia đình sắp từ giã cha mẹ, anh chị em, từ giã mái ấm đã chung
sống bao năm nay, để đi xây dựng một gia đình mới, cùng với người chồng đã tự
do chọn lựa, chúng con là những người thân, họ hàng,lối xóm, bạn bè xa gần, tụ
họp trước tôn nhan xin Cha luôn nâng đỡ để người con của Cha trở nên con dâu
hiếu thảo với cha mẹ chồng, sống thuận hòa với gia đình chồng. Xin cho đôi vợ
chồng mới này được yêu thương mãi mãi, xây dựng cho gia đình ngày một hạnh phúc
hơn. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.
Cộng
đoàn: Amen.
Cô
dâu và chú rể đặt nến lên bàn thờ,vị trưởng tộc đốt 3 nén hương trao chú rễ và
cô dâu mỗi người một nén vị trưởng tộc bái trước, sau đó chú rễ cùng cô dâu bái
3 lần trước bàn thờ rồi cắm hương. (Nếu trong nhà còn thờ ai nửa thì cứ thắp
mỗi nơi 3 nén hương).
Chủ sự: ”Bây
giờ chúng ta hãy xin Mẹ Maria nâng đỡ người con của Mẹ được chu toàn bổn phận
của mình”.
Cộng
đoàn: Hát bài ”Xin Vâng”.
1. Mẹ ơi đời con dõi bước theo Mẹ, lòng con quyết noi
gương Mẹ, xin Mẹ dạy con hai tiếng: "Xin Vâng". Mẹ ơi đường đi trăm
ngàn nguy khó, hiểm nguy dâng tràn đây đó, xin Mẹ dạy con hai tiếng: "Xin
Vâng".
2. Mẹ ơi đời con dõi bước theo Mẹ, lòng con quyết noi
gương Mẹ, xin Mẹ dạy con hai tiếng: "Xin Vâng". Mẹ ơi đường đi phủ
đầy bóng tối, bẫy chông giăng tràn muôn lối, xin Mẹ dạy con hai tiếng:
"Xin Vâng".
ÐK: Xin vâng, Mẹ dạy con hai tiếng "Xin
Vâng", hôm qua, hôm nay và ngày mai. Xin vâng, Mẹ dạy con hai tiếng
"Xin Vâng", hôm nay, tương lai và suốt đời.
*
Kính nhớ tổ tiên:
Chú rể và cô dâu cùng đọc: Chúng
con là ……….. và …………vừa dâng nén hương để tỏ lòng thành kính và biết ơn Tổ
tiên, ông bà, xin các ngài phù hộ cho tình yêu của chúng con.
- Cô
dâu chú rể bái 1 lần rồi quay sang cha mẹ nhà gái.
* Cám
ơn cha mẹ:
Cô dâu nói: Thưa
ba má kính mến, hôm nay con về nhà chồng, bước sang quảng đời mới với trách
nhiệm mới, tuy không còn sống chung trong gia đình với ba mẹ anh
chị em, nhưng lòng con không bao giờ dám quên công ơn sinh thành dưỡng dục của
ba mẹ. Con quyết lòng sống đẹp với mọi người, chu toàn bổn phận và hết lòng
trung thành với Chúa để đền đáp công ơn ba mẹ, xin Chúa gìn giữ Ba mẹ khỏe mạnh (có
thể Cô dâu và chú rễ bái 1 lần hoặc chế luôn không bái tùy gia đình).
Cô
dâu và chú rễ cùng hát bài: ”Cầu cho cha mẹ”
1. Xin Chúa (í a) chúc lành, cho đời cha mẹ của con.
Công ơn là như núi non dưỡng nuôi con bao ngày vuông tròn. Con sinh đến trong
đời, an vui nhờ có ơn trời, và ơn cha mẹ suốt đời coi nhẹ khổ đau.
2. An vui cũng như đau buồn, luôn đẹp tấm lòng mẹ
cha. Ai qua là bao chốn xua, thấy đâu vui cho bằng mái nhà. Mai con lớn lên
rồi, ra đi tung cánh trong đời, dù xa vô bờ vẫn nhờ đến tình mẹ cha.
ĐK. Xin cho cha mẹ con thắm mãi tình son của Chúa
Trời. Cho con giữa gia đình luôn sống theo tình người con ngoan.
Ghi chú:
Nếu cha mẹ cô dâu mất, thì nói câu này trước bàn thờ cha mẹ, hoặc 1 người bị
mất, thì người còn lại (cha hoặc mẹ) đứng cạnh bàn thờ của người đã bị mất.
Xin
dâu:
Trưởng tộc nhà trai: ”Kính
thưa quý ông bà và họ nhà gái, nghi lễ đã đầy đủ và mọi tâm sự đã được giải
bày. Giờ đây xin phép quý ông bà cho chúng tôi đón cháu về để nhập tiền thành
hôn”.
* Vị
đại diện họ nhà gái:
“Kính thưa họ nhà trai, chúng tôi vui mừng và cám ơn
tấm thịnh tình quý vị dành cho chúng tôi và đặc biệt cho con gái chúng tôi, 2 gia
đình chúng ta đã như một, chúng tôi rất sung sướng gởi cháu …….. …..cho anh
………….. và gia đình ông bà. Mong ông bà nâng đỡ các cháu để gia đình mới hạnh
phúc lâu bền. Trước khi đi gia đình họ đàng gái chúng tôi có cho cháu 1 ít kỷ
vật và quà để hộ thân xin họ nhà trai nén lại dùng tiệc trà cùng chúng tôi.”
Gia
đình nhà gái tặng quà cho cô dâu, nhà trai ngồi dùng tiệc trà trước khi nói vài
lời chia tay.
Phần 3:
Tại nhà
trai (nhập gia)
Đoàn
rước dâu về tới nhà trai, mẹ chú rể dắt cô dâu vào nhà trước. trưởng tộc, cha
chú rể và chú rể cùng đoàn rước dâu vào nhà sau (theo phong tục cổ truyền).
Nghi
lễ trình diện thiên chúa và tổ tiên:
Chủ sự: (Về đây chủ sự là
trưởng tộc nhà trai) Nhân danh cha và con và thánh thần.
Cộng
đoàn: Amen.
Chủ sự: Kính
lạy Thiên chúa là cha của chúng con và là gia chủ của chúng con. Kính trình các
bậc tổ tiên ông bà. Hôm nay là ngày vui mừng cho gia tộc chúng con nói chung và
gia đình này nói riêng, vì có thêm 1 người con người cháu trở nên thành viên
của gia đình và dòng tộc, trước tôn nhan thiên chúa, trước bàn thờ kính nhớ tổ
tiên ông bà, gia tộc chúng con xin trình diện đôi tân hôn này. Xin Chúa thương
chúc lành, xin các bậc tổ tiên ông bà chứng giám, xin bà con 2 họ và quý khách
xa gần cùng hợp lời cầu nguyện cho đôi trẻ được sắt cầm hòa hợp, trăm năm hạnh
phúc.
* Đốt đèn: Cô dâu, chú rể cùng đốt 2 cây nến (đã
được cắm sẳn trên bàn thờ tổ tiên), cho cháy đều một lúc.
*
Trình diện Chúa và tổ tiên: Trưởng tộc thắp 3 nén hương, trao cho chú rễ và cô
dâu mỗi người 1 nén, trưởng tộc lạy trước, theo thứ tự bàn thờ Chúa rồi đến tổ
tiên. Sau đó chú rễ cùng cô dâu cũng bái 3 lần trước bàn thờ Chúa và tổ tiên,
sau đó cắm vào lư hương hay bát hương trên bàn thờ tổ tiên (nếu trong nhà còn
thờ ai thì lấy thêm hương nhỏ đốt và lạy tiếp mổi nơi 3 lạy theo thứ tự trưởng
tộc lạy trước, cô dâu và chú rễ lạy sau).
* Bái chào cha mẹ: Sau đó chú rể và cô dâu quay mặt
trở lại chào cha mẹ chồng (chấp tay cúi đầu chào thôi, không lạy)
* Bái
chào nhau: Cô dâu và chú rể quay mặt vào nhau, (chấp tay, cúi đầu chào nhau 3
lần)
Công
Bố Lời Chúa: (Phần đọc lời Chúa này không nhất thiết là vị trưởng tộc bên nào,
quan trọng là chúng ta phân công trước để có người thực hiện)
Lời Chúa trong thư thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu
Ê-phê-sô:
Thưa anh em, vì lòng kính sợ Ðức Kitô, anh em hãy
phục tùng lẫn nhau. Người làm vợ hãy tùng phục chồng như tùng phục Chúa, vì
chồng là đầu của vợ cũng như Ðức Kitô là Ðầu của Hội Thánh, chính Người là Ðấng
cứu chuộc Hội Thánh, thân thể của Người. Và như Hội Thánh tùng phục Ðức Kitô
thế nào, thì vợ cũng phải tùng phục chồng trong mọi sự như vậy.
Người làm chồng, hãy yêu thương vợ, như chính Ðức
Kitô yêu thương Hội Thánh và hiến mình vì Hội Thánh; như vậy, Người thánh hóa
và thanh tẩy Hội Thánh bằng nước và lời hằng sống, để trước mặt Người, có một
Hội Thánh xinh đẹp lộng lẫy, không tỳ ố, không vết nhăn hoặc bất cứ một khuyết
điểm nào, nhưng thánh thiện và tinh tuyền. Cũng thế, chồng phải yêu vợ như yêu
chính thân thể mình. Yêu vợ là yêu chính mình. Quả
vậy, có ai ghét thân xác mình bao giờ; trái lại, người ta nuôi nấng và chăm sóc
thân xác mình, cũng như Ðức Kitô nuôi nấng và chăm sóc Hội Thánh, vì chúng ta
là bộ phận trong thân thể của Người. Sách Thánh có chép rằng: Chính vì thế,
người đàn ông sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai sẽ thành một xương
một thịt. Mầu nhiệm này thật là cao cả. Tôi muốn nói về Ðức Kitô và Hội Thánh.
Vậy mỗi người trong anh em hãy yêu vợ như chính mình, còn vợ thì hãy kính sợ
chồng.
Đó là Lời Chúa.
Tạ ơn Chúa.
Lời
nguyện Cộng Đoàn: (Sau khi công bố Lời Chúa, vị chủ sự đọc những lời nguyện
sau)
- Chủ
sự: Kính lạy Chúa là Cha của chúng con, chúng con là cha
mẹ, họ hàng bạn hữu của đôi tân hôn xin dâng lên Cha những lời cầu xin tha
thiết. Xin Cha thương ban muôn ơn lành cho hai người để
nên một gia đình hạnh phúc. Xin cho họ gắn bó trung thành yêu thương nhau mãi
mãi. Xin cho họ biết quảng đại tha thứ khuyết điểm của nhau, luôn chu toàn
nhiệm vụ làm chồng, làm vợ, hầu cho gia đình ngày thêm bền vững. Chúng con cầu
xin Chúa.
CĐ: Xin
Chúa nhận lời chúng con.
- Chủ
sự: Xin Cha thương chúc lành cho đôi bên thông gia chúng
con được luôn thông cảm với nhau, cùng nhau giúp đôi vợ chồng mới hòa hợp hạnh
phúc. Xin Chúa đổ tràn hồng ân cho những người đã làm ơn cho chúng con, chú bác
cô dì và nhiều người khác mà chúng con không thể kể hết ra đây. Xin cho mọi
người hiện diện được hồn an xác mạnh và đầy thánh ân Cha. Chúng con cầu xin
Chúa.
CĐ: Xin
Chúa nhận lời chúng con.
Kết
thúc:
Cộng
đoàn hát bài: ”Đâu có tình yêu thương” hoặc bài ”Hồng ân Thiên Chúa bao la.”
ÐK1: Xin dâng lời cảm tạ hồng ân Thiên Chúa bao la.
Xin dâng lời cảm mến hòa theo tiếng hát dâng lên. Ðôi bàn tay Chúa nâng đỡ con,
xin dâng lời cảm tạ. Cho đời con vững một niềm tin, xin dâng lời cảm mến. Ðôi
bàn tay Chúa dẫn con đi, xin dâng lời cảm tạ. Tay hồng ân Chúa đưa con về, xin
dâng lời cảm mến. Chúa cho con trời mới đất mới, đường đời con đổi mới. Con (i)
ca ngợi lòng thương xót Chúa muôn muôn đời.
1. Ðời đời Người đã thương con, đời đời Người vẫn
thương con, thương con như gà mẹ ủ ấp con dưới cánh, Chúa thương yêu ấp ủ con
đêm ngày.
2. Nhiệm mầu tình Chúa cao siêu, loài người được
Chúa nâng niu, nâng niu tựa con ngươi trong mắt Chúa, Chúa nâng niu gìn giữ
luôn đêm ngày.
Chủ sự tuyên bố kết thúc:
”Nghi thức trình diện và cầu nguyện cho đôi tân hôn
đã kết thúc, kính mời quý ông bà, quý khách, cùng quý bà con anh em hai họ an
tọa, mời họ hàng thân tộc của chú rễ tặng quà cho đôi tân hôn” (lần
lượt giới thiệu từng người tặng quà theo thứ tự lớn trước nhỏ sau).
Ghi
chú: Chúng ta có thể tiến hành lễ rước dâu xong rồi sang nhà thờ làm lễ hôn
phối và sau đó về nhập gia đàng trai, nhưng theo tôi thì ta nên tiến hành tất
cả nghi lễ ngoài đời trước và đến nhà thờ sau, cho phần nghi thức tôn giáo thêm
trang trọng. Để sau đó nhà trai có thể mời nhà gái cùng linh mục làm lễ hôn
phối cũng như ca đoàn ăn bửa cơm trưa thân mật.
SƯU TẦM
